Rok 2025 ustanowiono Rokiem Tragedii Górnośląskiej, aby upamiętnić tragiczne wydarzenia, które miały miejsce w pierwszej połowie 1945 roku. 2 marca w Tychach odbędą się uroczystości związane z tą rocznicą, które będą miały miejsce w dzielnicy Wilkowyje.
Tragedia Górnośląska – tło wydarzeń
Tragedia Górnośląska dotyczy brutalnych represji, które miały miejsce, gdy Armia Czerwona przekroczyła Wisłę, zdobywając Górny Śląsk. Ludność cywilna była narażona na brutalne zachowania: grabieże, masowe mordy, gwałty i deportacje. Mieszkańcy regionu zostali przymusowo wywiezieni do ZSRR, gdzie wielu z nich nigdy nie wróciło do swoich domów. Wielu Ślązaków zginęło w obozach pracy lub podczas katorżniczej pracy.
Uroczystości w Tychach
Tegoroczne obchody rozpoczną się mszą św. o godzinie 16:00 w kościele pw. Matki Bożej Królowej Aniołów w Tychach-Wilkowyjach. O godzinie 17:00 odbędą się uroczystości przy Pomniku Ofiar Tragedii Górnośląskiej, a o 18:00 panel wykładowy. Podczas wykładu dr Dariusz Węgrzyn podsumuje 10 lat badań nad deportacjami Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku. Dr Wojciech Schäffer opowie o losach mieszkańców Wilkowyj, a Jan Gąsior o trasach wywózek i obozach pracy.
Obchody Tragedii Górnośląskiej w Tychach to nie tylko lokalne wydarzenie, ale także upamiętnienie ważnego fragmentu historii regionu. Warto podkreślić, że temat ten przez wiele lat był nieobecny w przestrzeni publicznej, a dopiero w 1989 roku zaczęto o nim szerzej mówić. Obchody 80-lecia Tragedii Górnośląskiej są objęte patronatem honorowym przez Marszałka Sejmu RP i Marszałka Senatu RP, a także Prezydenta Miasta Tychy.
Przypomnienie o Tragedii Górnośląskiej w Tychach
W 2016 roku w Wilkowyjach odsłonięto pomnik poświęcony ofiarom Tragedii Górnośląskiej. Dzięki pracy historyka dr. Wojciecha Schäffera i zebranym świadectwom, udało się ocalić pamięć o deportowanych mieszkańcach Wilkowyj. Pomnik w Wilkowyjach przypomina także o ofiarach, które nie wróciły z obozów pracy.
Program wydarzeń 2 marca 2025:
- 16:00 – msza św.,
- 17:00 – uroczystości przy Pomniku Ofiar Tragedii Górnośląskiej,
- 18:00 – wykłady:
- dr Dariusz Węgrzyn: Deportacje Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku,
- dr Wojciech Schäffer: Tragedia Górnośląska mieszkańców Wilkowyj,
- Jan Gąsior: Trasy wywózek wilkowyjan w 1945 roku.
Prezydent Miasta Tychy, Maciej Gramatyka, zachęca do uczestnictwa w obchodach, podkreślając, jak ważna jest pamięć o tragicznym okresie, który dotknął mieszkańców Tychów. Pamięć o Tragedii Górnośląskiej wciąż żyje w rodzinnych przekazach mieszkańców, którzy do dziś wspominają deportacje swoich bliskich.
