Pomimo orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją RP mechanizmu naliczania oraz wysokości kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych Sejm RP na posiedzeniu w dniu 15 listopada 2016 roku podjął uchwałę o przedłużeniu okresu obowiązywania obecnej kwoty wolnej w pit 2017.
Wysokość niepodlegającej opodatkowaniu w pit 2017
Wysokość kwoty wolnej w pit 2017 będzie wynosiła tyle samo, co w ubiegłych latach, czyli 3091 pln, z czego wynika kwota zmniejszająca podatek w maksymalnej wysokości 556,02 pln.
Kwota wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych została w październiku 2015 roku zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny, który orzekł niezgodność z Konstytucją RP przepisu ustawy o pit ustalającego kwotą wolną. Trybunał wyznaczył czas na zmiany prawne dotyczące kwoty wolnej od podatku do 1 grudnia 2016 roku.
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie kwoty wolnej od podatku
Na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego przepisy o pit ustalające kwotę zwolnioną z podatku w zakresie, w jakim nie przewiduje mechanizmu waloryzowania kwoty zmniejszającej podatek, gwarantującego co najmniej minimum egzystencji. tracą moc prawną z dniem 30 listopada 2016 roku. W uzasadnieniu orzeczenia Trybunał podał wysokość minimum egzystencji w Polsce. W polskim prawie jest określone minimum egzystencji na poziomie 6504 zł rocznie i zdaniem Trybunału kwota wolna od podatku nie powinna być niższa od tego minimum.
Prace komisji finansów publicznych
W czasie prac komisji finansów publicznych, która zajmowała się tym problemem kwoty wolnej od podatku zwracano uwagę, że utrzymanie jej w pit 2017 na dotychczasowym poziomie jest niezgodne z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Komisja odrzuciła jednak zgłoszona poprawkę , proponującą podniesienie kwoty wolnej w pit 2017 do wysokości minimum socjalnego (6549,11 pln) i ustaliła, że dotychczasowa kwota 3091 pln zostanie utrzymana do końca 2017 roku.
Przewodniczący komisji tłumaczył, że obecny stan finansów publicznych nie pozwala na ustalenie kwoty wolnej w pit 2017 na wyższym poziomie, ale będzie ona zwaloryzowana od 1 stycznia 2018. Wyrok Trybunału konstytucyjnego będzie w pełni realizowany od roku 2018. Zmiany będą realizowane wraz z wprowadzeniem jednolitego podatku. Pozostawienie kwoty wolnej w pit 2017 na dochczysowym poziomie jest rozwiązaniem tymczasowym.
Od kiedy nowa wysokość kwoty wolnej w pit
W Polsce zgodnie z ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych kwota zmniejszenia podatku wynosi 556,02 pln, co oznacza, że opodatkowaniu nie podlega dochód w wysokości 3091 pln. Jest to kwota bardzo niska w porównaniu z kwotami niepodlegającymi opodatkowaniu w innych krajach. W związku z tym podwyższenie tej kwoty oczekiwane jest od lat.
Przedstawiciele rządu wielokrotnie obiecywali podniesienie kwoty wolnej od podatku , nawet do 8000 zł, ale do uchwalenia podwyżki nie doszło od roku 2009. Były też plany stopniowego podwyższania kwoty wolnej, nawet już od roku 2016. Podatnicy ciągle czekają na zmiany. Zgodnie z obietnicami obecnego rządu zmiana kwoty wolnej nastąpi najprawdopodobniej od 2018 roku, kiedy to planuje się wprowadzić w tzw. jednolity podatek łączący PIT składki ZUS i składki na NFZ.
Z wypowiedzi przedstawicieli rządu wynika, że kwota wolna od podatku dla najmniej zarabiających zostanie podniesiona do minimum wysokości socjalnego i wyniesie 6,6 tys. zł. Przewiduje się też zróżnicowanie poziomu kwoty wolnej w zależności od wysokości zarobków. Wyższe dochody oznaczałyby niższą kwotę zwolnioną z opodatkowania, a najlepiej zarabiającym może nie przysługiwać wcale kwota wolna od podatku. Prace nad ustaleniem poziomu kwoty wolnej trwają.